Winters van vroeger

Naar mijn idee kon je vroeger, laten we zeggen tussen 1950 en 1970, bijna ieder jaar wel schaatsen en lag er ook vaak sneeuw. Maar dat zal wel niet zo zijn.

rubriek Stichting Oud Ridderkerk

Sneeuw en ijs betekenden vroeger feest voor de jeugd, evenals nu. Ik herinner mij nog de sneeuwballengevechten met de leerlingen van de reformatorische Ds. Kerstenschool, de Kersenpitten, zoals wij ze noemden.

Als het genoeg gesneeuwd had spande melkboer Wijnand de Snoo, die in onze straat woonde, op zondag zijn paard voor onze sleeën die met touw aan elkaar vastgemaakt waren, voor een ritje door de straat. Meestal, dat schijnt een of andere wet te zijn, brak het touw van de tweede of derde slee zodat de rest stil bleef staan en het paard er met één of twee sleeën vandoor ging. En meestal, en dat schijnt ook een wet te zijn, was ik ook degene die hulpeloos achterbleef terwijl het paard met de gelukkigen uit het zicht verdween.

Later schaatsten wij op de weteringen die nu nog links en rechts van de Oudelandseweg lopen. Meestal tot de eerste brug die we tegenkwamen omdat daaronder vaak geen ijs lag of omdat hij te laag was. Schaatsen op de wetering kon trouwens wel link zijn omdat als het gemaal werkte en er water weggepompt werd het ijs hol ging staan en kon breken met alle gevolgen van dien. Mijn vader ging altijd eerst kijken of het niet gevaarlijk was. Toen we wat groter waren gingen we op de Waal schaatsen. Daar kon je tochten maken tot Heerjansdam of Hendrik Ido Ambacht toe.

Maar eerst nog schaatsen leren.

Mijn eerste schaatsen waren Friese doorlopers met een halve krul aan de voorkant. Die moest je onder je schoenen binden. Meestal deed je dat niet strak genoeg en zaten de schaatsen in een mum van tijd naast, in plaats van onder, je schoenen, wat heel lastig schaatste. 

Mijn volgende schaatsen, rondrijders genoemd, moest ik via een sleuteltje om mijn zolen en hakken klemmen. Goed aandraaien anders verloor je ze. Ik herinner me een keer dat ik een scherpe bocht maakte en opeens de zool en hak van mijn linkerschoen verloor met de schaats er nog aan vast. Zo strak had ik ze aangedraaid. Stalen noren met schoenen waren te duur voor mij maar toen V&D in Rotterdam ze een keer in de aanbieding had heb ik ze gekocht.

De ijsbaan in Rijsoord was erg gezellig met muziek, en als ik nu nog de Koekoekswals hoor denk ik aan die ijsbaan, met ’s avonds verlichting, warme punch en leuke meiden. Sommige mensen draaiden fraaie rondjes, beentje over, en er waren er zelfs die konden springen zonder te vallen. Aan mij was dat niet besteed, ik wilde zo hard mogelijk rechtuit richting Heerjansdam.

In 1963 zat ik in militaire dienst in ’t Harde en wij trainden op twee ondergespoten gravelvelden voor de Elfstedentocht. Maar door het vele rijden kwam het gravel in de bocht door het ijs en ik viel op mijn knie. Weg Elfstedentocht. Ik mocht een week lang niet lopen en ik heb de Elfstedentocht, met mijn verbonden rechterbeen languit op een stoel, op de televisie in de kantine gezien. Het werd de barre tocht van Reinier Paping en niemand van mijn strijdmakkers heeft hem uitgereden. Daar moesten we nou de oorlog mee winnen.

Zo zie je maar: ‘elk nadeel hep z’n voordeel’, en het was niet eens een schaatser die dat gezegd heeft.

Teun Rijsdijk

Informatie:

De Oudheidkamer is weer open!

Onze openingstijden zijn: woensdag tot en met zaterdag van 13.30 tot 16.30 uur. 

Adres: Kerksingel 26, 2981 EH Ridderkerk. Telefoon: 0180 - 430 615. 

Bezoek onze website: www.oudridderkerk.nl. Hier vindt u onder meer onze fotodatabases en kunt u oude Combinaties raadplegen.