M.C. Fortuin, korpschef van 1947 - 1955

Iedereen wist dat hij Thijs heette, maar geen mens durfde dat tegen hem te zeggen. Als men er volstrekt zeker van was dat hij zich onmogelijk binnen gehoorsafstand bevinden kon, werd hij wel ‘de Bolle’ genoemd, een soort geuzennaam, die vooral voortkwam uit respect. Zijn postuur gaf daar namelijk niet zo veel aanleiding voor, als wel misschien meer de indrukwekkende wijze waarop hij zich op kon blazen. Hij was zijn arbeidzaam leven ooit als grondwerker begonnen en je kon van hem dus ook met recht zeggen dat hij wist wat het was om ‘met de poten in de klei’ te staan. Hij is daarna in dienst gekomen van de Koninklijke Marechaussee en werd, zoals later zou blijken tijdelijk, korpschef in Ridderkerk in de rang van adjudant. Dat was niet gebruikelijk, want doorgaans waren korpschefs officier.

rubriek Stichting Oud Ridderkerk

Fortuin ging bij zijn komst in Ridderkerk in 1947 wonen aan de Lagendijk C464, later nummer 43. Aan de overkant was Café Sport van de familie Heijman. Zijn woonsituatie op de Lagendijk bracht met zich mee dat Fortuin het als één van de eersten merkte als er ‘gedonder’ ontstond op het dorp. En of er nu wel of geen voetpatrouille liep: hij wilde dan graag persoonlijk even poolshoogte komen nemen. Meestal was alleen het gerucht dat hij eraan kwam al voldoende om de rust te laten weerkeren. Het gebeurde zelfs wel dat hij met zijn bravoure ten tonele verscheen, met bretels en in hemdsmouwen, zijn gummistok in de hand en de scheerzeep nog op zijn gezicht.

Fortuin stelde graag orde op zaken, besteedde daar weinig woorden aan en als het even kon ook niet teveel tijd, zo weet Frans de Graaff zich te herinneren. Hij kwam op een keer in De Stofwolk, een reeds lang verdwenen café op de hoek van de Lagendijk en de Molendijk, waar de chaos door de vechtenden nauwelijks was te overzien. Dat hij alleen was tegenover een massa, daar stond hij op zo’n moment niet eens bij stil. Hij sommeerde iedereen onmiddellijk naar buiten te gaan. Toen dat hem niet snel genoeg ging, greep hij resoluut een biljartkeu uit het rek, brak die doormidden en sloeg met het dikke eind in no time de hele zaak leeg!
Hij was dus weliswaar korpschef, maar Fortuin was vaak op straat te vinden, vooral als er iets bijzonders aan de hand was. Hij was dan zeer nadrukkelijk aanwezig en ging de confrontatie aan als daar ook maar even aanleiding voor was.

Fortuin stond achter ‘zijn mannen’. Hij was een strenge baas en zat de minder ijverige onder hen nadrukkelijk achter de vodden, maar buitenstaanders moesten zijn personeel niet te na komen. Klachten wikkelde hij persoonlijk af. Als een burger bij Fortuin op de kamer de gelegenheid had gehad zijn bezwaren tegen individueel politieoptreden te uiten, dan stelde hij zonder ook maar op ’s mans verhaal in te gaan de vraag: ‘Was je fout?’ Als de klager dan het ongelukkige antwoord gaf: ‘Ja, dat wel, maar….’, dan werd hij prompt onderbroken: ‘Niks mee te mèken. Je was fout! En hoe ben je hier boven gekomen?’ En na een niet begrijpende reactie nogmaals en nu met verheffing van stem: ‘Hoe ben je boven gekomen?!’ Antwoord: ‘Ja, via de trap, eh….’ En dan brak een typisch ‘Fortuinmoment’ aan: ‘Wil je dan als de dander….!’ Daarbij schoof hij nadrukkelijk zijn stoel naar achter en ‘blies hij zich op’ op een zodanig imposante manier, dat het in de geschiedenis voor zover mij bekend nooit is voorgekomen dat een klager in deze situatie iets anders wist te bedenken dan de hem geboden kans te benutten om nog op eigen kracht ijlings zelf de trap te nemen naar de begane grond, naar de reddende buitendeur... Fortuin is slechts 67 jaar oud geworden. Hij werd terecht geprezen omdat hij als oprichter van het gemeentelijk politiekorps van Ridderkerk met verve uit een potentieel van machinebankwerkers en landarbeiders bekwame politiemensen had weten te maken.

Albert van Andel (1947-2019)

Informatie:
De openingstijden van de Oudheidkamer zijn: woensdag t/m zaterdag van 13.30 tot 16.30 uur. De wisselexpositie die momenteel staat opgesteld gaat over “125 jaar gymnastiekvereniging OKK”.